Nieuwsbrief juli 2023

Activiteiten vzw

Het jaar startte traditioneel met de wafeltjesverkoop in het ziekenhuis. Ook dit jaar kregen we heel wat bestellingen binnen en de vrijwilligers gingen op 13 en 14 februari aan de slag met deeg, wafelijzers en zakjes. Er werden op twee dagen tijd maar liefst een kleine 700 zakjes met wafels gebakken, in totaal meer dan 7000 wafels! Een dikke merci aan alle helpende handen en iedereen die ons gesteund heeft door een zakje te kopen.

Op maandag 8 mei gingen de vrijwilligers van de palliatieve afdeling op hun jaarlijkse uitstap. Deze dag, bekostigd door de vzw, heeft de opzet van zowel het samenhorigheidsgevoel tussen de vrijwilligers te versterken als hen verder over de palliatieve zorg en alles daarrond te informeren. De groep werd vergezeld door de hoofdverpleegkundige van de afdeling Palliatieve Zorg Nancy, de vrijwilligersverantwoordelijke Chantal en mezelf (Leentje). Chantal had een boeiende dag samengesteld voor onze vrijwilligers. Eerst brachten wij een bezoek aan Coda, een palliatieve unit gelegen in Wuustwezel, bestaande uit een een dagcentrum, een hospice en dienstencentrum. Daarnaast zijn zij ook actief bezig met thuiszorg en rouwzorg. Na een uiteenzetting over de werking van Coda en waar zij naartoe willen in de palliatieve zorg, werd er een rondleiding gegeven in de centra en op het domein.

Voor de lunch en het tweede bezoek van de dag reden we richting Brecht. We werden ontvangen in de abdij OLV van Nazareth met een lekker middagmaal. Daarna kregen wij een blik achter de schermen door het zien van een video over het leven van de trappistinnen en konden de vrijwilligers al hun vragen kwijt aan zuster Sabine, die in den beginne op de afdeling werkte als verpleegkundige, en ze met veel enthousiasme beantwoordde.

Foto: de troosplek in Coda, waarbij familieleden een steen met de naam van hun geliefde op kunnen neerleggen.

Na de koffie met wat zoet werd er terug richting St. Lucas gereden. Door het vele geroezemoes op de bus werd duidelijk dat er onder de vrijwilligers nog heel wat werd nagepraat over de bezoeken. Ik denk dat we kunnen concluderen dat het voor iedereen een zeer boeiende dag was. Op naar volgend jaar!

Foto: Onze groep enthousiaste vrijwilligers, Nancy en vrijwilligersverantwoordelijke Chantal omringen de directeur Alex de Kind en hoofdverpleegkundige Nati Oorts van de hospice.

Ook op de afdeling verwelkomde men de lente. Ik geef het woord aan Nancy…

Palliatieve Eenheid

Met de zomer voor de deur, krijgt ook de afdeling weer haar zomerse en (hopelijk) zonnige elan. De dagen worden langer, de zon en de blauwe lucht die we al af en toe mochten verwelkomen zorgen ervoor dat patiënten en hun familie weer gretiger de weg naar het terras en de veranda vinden. Het terras is geschrobd, de tuinstoelen staan netjes onder de tafel en de bloembakken zijn gevuld met kleurrijke bloemen …

Sinds kort siert een mooie raamtekening de ramen van onze veranda. Een raamtekening die ons werd geschonken door een collega die met pensioen is gegaan. Hoe de tekst en de kleuren zo mooi bij ‘ons’ passen …

‘Als je van een mooie vlinder houdt, waarvan er maar één bestaat
dan moet je kijken naar al die vlinders om je gelukkig te voelen.’

En dat zoveel wat hier dagelijks mag gebeuren altijd een ‘tweerichting’ in zich draagt, getuigen de woorden van Hanne die de tekeningen maakte:

‘Ik was op mijn beurt ook enorm onder de indruk van de warmte en sereniteit op jullie afdeling. Wat een fijn en lief team, wat een warme plek. Ik werd ook wel stil van het verhaal van één van jullie patiënten… Maar het toont nog des te meer hoe belangrijk jullie afdeling en werking is’.

Activiteiten najaar

Voor het najaar staan er enkele leuke evenementen in het vooruitzicht:

  • In september houden we een aperitiefconcert ten voordele van de vzw.
  • Oktober staat in het teken van palliatieve zorg met op 14 oktober de Dag van de Palliatieve Zorg.
  • Eind november zetten we traditioneel de kerstperiode in tijdens het laatste weekend met onze Geschenkenbeurs! Met dit jaar een kleine verrassing…

Nieuwsgierig? Hou voor al deze activiteiten onze website en/of onze Facebookpagina in de gaten voor meer info. Maar voor het zover is, geef ik graag onderstaande boodschap nog mee:

Geniet van jullie zomer!

Nieuwsbrief december 2022

Activiteiten vzw

Eindelijk was het zover… na twee jaar konden wij weer uit de startblokken schieten met enkele activiteiten vanuit de vzw. Als opwarmertje voor de Geschenkenbeurs konden we al eens ‘oefenen’ tijdens de Dag van de Palliatieve Zorg: aan het onthaal in het ziekenhuis werd een stand opgezet met informatieve affiches en brochures over palliatieve zorg. Daarbij stonden enkele medewerkers van de afdeling om passanten extra informatie te geven hierover en kon men de vzw steunen door het kopen van lekkere koekjes of ons mooie boek, opgemaakt n.a.v. het 30-jarig bestaan van de afdeling in het ziekenhuis.

Enkele weken geleden konden we dan onze langstlopende activiteit opnieuw organiseren: de Geschenkenbeurs. De standen werden opgemaakt, de cafetaria klaargezet en alle vrijwilligers stonden paraat om er weer een topeditie van te maken!

Peter van ‘De Man en het Hout’ laat zijn kunsten zien.
Bloemendames Marianne en Cathy aan hun stand vol moois.
Ook Lea, die reeds jarenlang vrijwilligster is op de afdeling, kwam op de Geschenkenbeurs graag een handje toesteken.

Nu geef ik graag het woord aan de hoofdverpleegkundige van de dienst Palliatieve Zorg, Nancy, die jullie meeneemt in wat er zich op de afdeling heeft afgespeeld de laatste maanden.

Palliatieve Eenheid

Het einde van een jaar ervaar ik altijd weer als een scharniermoment. Het is een moment om even achteruit te kijken. Wat kwam er op ons pad? Wat is er allemaal geweest dat vorm heeft gegeven aan wie we zijn en aan wat we doen? Sinds onze vorige nieuwsbrief is er op de afdeling ook weer heel wat beweging geweest!

In september was er het symposium naar aanleiding van het 30-jarig bestaan van de afdeling. De zaal Ned Kahn in de Zebrastraat zat goed vol en de gastsprekers van die dag hielden onze aandacht gevangen van het begin tot het einde. Dr. Botterman bracht ons de geschiedenis van bij het prille begin van de afdeling, ondertussen inderdaad al 30 jaar geleden, tot de dag van vandaag. We kregen er het beeld van een afdeling in beweging, een beweging die zich ook vandaag nog altijd verderzet.

Dr. Gert Huysman richtte onze blik op de palliatieve zorg van vandaag en morgen, en met Prof. dr. Sigrid Sterckx stonden we stil bij enkele belangrijke ethische reflecties aan het levenseinde. Het was een boeiende voormiddag waarin de sprekers werden afgewisseld met stukjes muziek van Saskia Van Herzeele en die werd afgesloten met een moment van ontmoeting met wie er van in den beginne bij waren tot en met alle medewerkers van vandaag.

Begin september viel ook samen met het pensioen van Dr. Botterman. Na 30 jaar inzet voor de afdeling gaf hij de fakkel door aan de groep geriaters van het ziekenhuis die met veel enthousiasme en energie deze taak overnamen. Voor iedereen was het een oefening in het zoeken naar een nieuwe balans, een nieuwe manier van werken maar ondertussen hebben we bij elkaar onze draai en keer goed gevonden en blijven we, net als de voorbije 30 jaar, de warmmenselijke zorg voor elke patiënt en zijn familie, centraal stellen.

De geriaters maken kennis met de hoofdverpleegkundige Nancy.
V.l.n.r.: Dr. David Dedecker, Dr. Han Martens, Nancy Criel, Dr. Christian Bachmann, Dr. Kendrin Staels en Dr. Elke Steen

Aankoop koppelbed

Belangrijk voor de afdeling was ook de aankoop van een koppelbed. Om partners, kinderen en kleinkinderen of wie dan ook, de kans te geven om dichtbij hun dierbare te zijn – zowel ’s nachts als overdag – plaatsen we dit bed aan het bed van de patiënt. Met dank aan de vzw die instonden voor de aankoop van dit koppelbed.

Dankwoord sponsors Geschenkenbeurs

Graag sluiten wij deze editie van de nieuwsbrief af om onze sponsors van de Geschenkenbeurs te bedanken voor hun financiële en materiële steun. Merci!

NINA’S BLOEMENHOEK

www.ninasbloemenhoek.shop

Sweets & Candy bvba

https://www.sweetscandy.com/

Floramor

https://www.floramor.be

Microflor

https://www.microflor.be

Fijne feesten!

Zoete zonde…

Enkele weken geleden kwam een heerlijke geur ons al tegemoet bij het openen van de deur van de afdeling!

De verpleegkundigen van dienst hebben de handen in mekaar geslagen, verschillende recepten tegen mekaar afgewogen, de friteuse uitgehaald en de nodige ingrediënten gemengd.

Heerlijke appelbeignets (en een kleine poging met bananen 😁 ) waren het resultaat.

Het was voor de patiënten een deugddoend moment om te proeven van dit extraatje!

Smakelijke middag voor de patiënten!

Deze middag hadden de medewerkers van de afdeling een verrassing in petto voor de patiënten… Ze werden immers getrakteerd op een huisgemaakte lunch, dat bereid werd door de verpleging. Op het menu: scampi’s met verse frietjes! En wauw, de reacties van iedereen waren lovend.
Natuurlijk, een vers frietje met mayonaise, scampi’s in een overheerlijk roomsausje en een slaatje om het af te maken… wie eet dit niet graag?! 😉 Voor de liefhebbers werd er ook een aperitiefje voorzien, wat ook met groot enthousiasme onthaald werd. Écht een feestmaaltijd!

Dikke merci aan de verpleging en vrijwilligers van de afdeling om dit mogelijk te maken!

Verse frietjes! Njam, njam, njam
Er werd lekker gesmuld
En voor de liefhebbers… een glaasje cava!

Hoog bezoek in het ziekenhuis en op de afdeling

Vorige week heeft de afdeling Palliatieve Zorg bezoek gehad van niemand minder dan de Bisschop van Gent, Lode Van Hecke. Deze kwam een bezoekje brengen aan het ziekenhuis en daarbij kon de afdeling PZ niet vergeten worden uiteraard.

Dokter Botterman, de verantwoordelijke arts van de dienst, was aanwezig om eerst het ontstaan en de ontwikkelingen van palliatieve zorg uiteen te zetten, voordat de Bisschop van hem een rondleiding kreeg op de afdeling.

Tot slot werd het bezoek afgesloten met een visite aan een patiënte.

De Bisschop tijdens zijn visite aan de patiënte.

Bezoek van Inner Wheel

Enkele weken geleden kreeg de afdeling Palliatieve Zorg bezoek van dames van de Inner Wheel Club. Dit is een internationale vrouwelijke serviceclub en één van hun activiteiten is zich inzetten voor sociale projecten. Sinds kort staat de afdeling Palliatieve Zorg ook tussen die projecten en zorgt de club ervoor dat er elke week een mooi, vers boeket bloemen op de afdeling staat. Heel erg bedankt hiervoor!

Daarnaast kregen ze van de hoofdverpleegkundige uitleg over de werking van de dienst en werd er een rondleiding gegeven.

Nog eens heel erg bedankt voor jullie bezoekje en de mooie steun aan de afdeling Palliatieve Zorg!

Een vrijwilligster vanop de Palliatieve Zorg heeft een plaats te weten strikken in de tentoonstellingsgang van het AZ St. Lucas!

Roos Van Wassenhove schildert al 13 jaar, sinds ze voor het eerst voet zette in Kunst(h)art, een groepsatelier voor beeldende kunst in Gent. Ze had al wat ervaring met tekenen, maar schilderen leek haar ook wel wat. De kunst van het schilderen leerde ze door anderen te observeren en zelf te experimenteren. Initieel startte ze met het schilderen van dieren, maar dit is nu geëvolueerd naar een abstracte kunst.

Via de hoofdverpleegkundige van Palliatieve Zorg wist ze dat er een mogelijkheid bestond haar werken te poseren in St. Lucas en kijk, nu hangen ze er! En één werk hangt alvast te blinken op de afdeling Palliatieve Zorg.

De schilderijen blijven tot eind oktober hangen in St. Lucas. Indien je geïnteresseerd zou zijn om een werk te kopen, dan kan je voor extra informatie terecht bij de balie van het ziekenhuis.

Uit de pen van een vrijwilliger

Ik werk als vrijwilliger op de palliatieve afdeling van het AZ Sint-Lucas in Gent. Als mensen dat horen, dan uiten ze vaak hun bewondering gevolgd door de mededeling dat dit toch enorm zwaar moet zijn en zij dat niet zouden zien zitten. En dan hebben ze het over de confrontatie met dood, lijden, sterven, aftakeling. Het gekke is dat ik op de afdeling een heel andere ervaring heb. Natuurlijk sterven er met de regelmaat van de klok mensen. Soms blijven mensen op de afdeling enkele dagen, soms een paar weken, soms een paar maanden. Gelukkig zijn er ook patiënten die ontslagen worden en naar huis terugkeren of naar het woon- en zorgcentrum of een serviceflat. Jazeker, er wordt daar geleden en er is daar veel verdriet als mensen sterven. We hebben patiënten van uiteenlopende leeftijd. Soms erg jong, meestal ouder dan vijftig. Allen hebben een vorm van kanker met uitzaaiingen. Patiënten die op de afdeling komen zijn ongeneeslijk ziek en hebben een beperkte levensverwachting.

Cicely Saunders, de grondlegster van de palliatieve zorg drukte het zo uit: “Palliatieve zorg is alles wat nog gedaan dient te worden als men denkt dat er niets meer gedaan kan worden.” Op het ‘Netwerk Palliatieve Zorg’ ( http://www.palliatieve.org/info/definitie-palliatieve-zorg) vind je deze definitie: “Palliatieve zorg is de zorg voor patiënten die niet langer kunnen geholpen worden met een op genezing gerichte behandeling (curatieve therapie). Palliatieve zorg is dan de zorg voor de ‘hele’ mens. Ze is gericht op het onder controle krijgen en houden van pijn en andere ongemakken. Ze heeft even goed aandacht voor wat ongeneeslijk ziek zijn ook psychologisch teweeg brengt of sociaal, binnen gezin en directe omgeving. Er is ook aandacht voor spirituele vragen, vragen rond de zin van leven en sterven. Het doel van palliatieve zorg is dus niet meer om de patiënt te genezen, dat kan niet meer. Het doel is wel om de patiënt én zijn omgeving de hoogst mogelijke levenskwaliteit te bieden in het laatste deel van het leven.”

In de palliatieve zorg leer je vooral hoe kostbaar en intiem het leven is en kan zijn. Het zijn heel kleine en eenvoudige dingen die het leven zin en betekenis geven: een blik, een aanraking, gezien en erkend worden, authentieke aanwezigheid, een lekkere maaltijd, een hand- of voetmassage, een heerlijk bad, liefdevol gewassen worden, een bezoekje, een korte wandeling, een aperitiefje, … De mogelijkheden zijn eindeloos, allesbehalve spectaculair, maar ze spreken in ons een dimensie aan die voldoende moet worden gevoed als we niet leeg en opgebrand willen raken. Het is heel paradoxaal om te ontdekken dat je op een heel bewuste en nieuwe manier leert leven als je geleerd hebt om te sterven. En dat leer je niet op een palliatieve afdeling. Daar leer je hoe intens, warm, vol humor soms, het leven beleefd wordt, ook al weet je dat het gaat om de laatste dagen, weken of maanden. Er bestaat geen mooie of goede dood. Sterven is doorgaans erg rommelig, vaak verwarrend en altijd aangrijpend. Je kunt je er alleen op voorbereiden door te proberen om goed te leven, door te ontdekken hoe waardevol, verrassend, pijnlijk, hartverscheurend, komisch en eindeloos onvoorspelbaar het leven is. Op de palliatieve afdeling ontdek ik dat het leven enerzijds divers en gratuit is en dat er anderzijds veel dankbaarheid en schoonheid in het leven zit. Ik leer daar telkens weer dat het leven een geschenk is, een brok overrompelend mysterie. Op de vraag: “Moeder, waarom leven wij?”, heb ik geen antwoord. Evenmin op de vraag waarom we sterven. Wel ervaar ik, zonder dat ik het kan verklaren en al helemaal zonder het te kunnen bewijzen dat ik gedragen word. Ik ervaar een onderstroom van vertrouwen die me kabbelend toefluistert dat alles goed komt. Sterven is voor mij niet ophouden te bestaan. Wel materieel en lichamelijk natuurlijk in die zin dat de hele substantie waaruit ik besta, vergaat, ontbindt, tot stof en as. Sterven is voor mij opgenomen worden in een groter geheel. Wat zich gefragmenteerd en op een heel unieke manier liet zien, wordt opnieuw heel en één. Mijn dood is weliswaar onomkeerbaar, maar ik keer terug naar of wordt opgenomen in wat eeuwig is en voortdurend aan het werk, wat alles mogelijk maakt en waarvan wij geen begrip of woord hebben. Je zou poëtisch kunnen zeggen dat ik word opgenomen in de wolk van niet-weten. Of in de liefdevolle armen van de grote leegte, het onbekende waar niets onmogelijk is, onbegrensd en naamloos, vol aandacht en betrokkenheid.

Eén graankorrel blijft één graankorrel als hij niet in de aarde valt en sterft. Maar als hij sterft, dan brengt hij veel vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt, verliest het. Maar wie zijn leven prijsgeeft in deze wereld, zal het behouden en eeuwig leven. Dat is wat Jezus zegt, in de perikope van Johannes 12, 20-33. Wanneer we ons onbevreesd aan het leven overgeven, en met heel ons hart, met heel ons verstand en met al onze krachten eraan deelnemen, breken we open, groeien we en brengen we vruchten voort. Als we ons angstvallig aan onszelf, onze positie, onze veiligheid, onze horizon vastklampen, verdorren we en blijven alleen. In het laatste geval zijn we al dood ook al blijft ons lichaam moeiteloos functioneren. In het eerste geval sterven we, maar transformeren tot het eeuwig leven. Ik sterf dus wel, maar ik ben nooit alleen en verloren. Ik ben opgenomen in de aarde, de gemeenschap van mensen, het grote heelal, alles wat Eén en Verbonden is. Ik ben en blijf altijd verbonden met het Ene of de Ene, gisteren, vandaag en morgen. De graankorrel blijft in de aarde, ook al is hij als graankorrel voor ons niet meer herkenbaar. Je kunt eigenlijk nooit uit je oorspronkelijke verbondenheid vallen. Je bent altijd al thuis, ook al voelt dit niet altijd zo aan. We zijn als golven die tijdelijk uit de zee oprijzen, maar altijd terugvallen en één worden met het water. Maar we waren altijd al water, ook al dachten we onszelf als golf, onafhankelijk en afgescheiden.

B.W.